Lage Dosis Naltrexon / LDN

Medicijn (op doktersrecept)

Behandeling informatie

Naltrexon wordt soms in een lage dosis gebruikt om symptomen van long covid te verlichten, zoals vermoeidheid, pijn en slaapproblemen. Er is nog niet veel onderzoek naar gedaan. Het gebruik van LDN lijkt meestal veilig, maar het middel mag niet gebruikt worden met opioïden, dat kan de werking blokkeren. Overleg altijd met je arts. Lees meer

Wat is het?

LDN is een lage dosis van het medicijn naltrexon. In hoge doseringen wordt naltrexon gebruikt bij verslavingszorg, maar in een veel lagere dosis wordt het soms ingezet om ontstekingen te remmen en het immuunsysteem te beïnvloeden. Hoe het precies werkt bij long covid is nog niet helemaal duidelijk.

Voor wie?

Dit middel zou mogelijk kunnen werken bij het verlichten van de volgende klachten:

kwaliteit van leven (algemeen)
post-exertionele malaise (PEM)
hersenmist
gebrek aan energie
vermoeidheid
slecht slapen
afwijkend slaappatroon
pijn
concentratieproblemen

Hiervoor zijn enige aanwijzingen in wetenschappelijk onderzoek [zie Onderbouwing 1,2,3,4] en door patiëntenervaringen.

Hoe werkt het?

Het werkingsmechanisme van LDN in deze context is nog niet volledig begrepen, maar er zijn verschillende studies die inzicht bieden in de mogelijke effecten en mechanismen.

Mechanismen van LDN:

Ontstekingsremmende eigenschappen (anti-inflammatoir): LDN heeft ontstekingsremmende effecten die mogelijk bijdragen aan het verlichten van symptomen van long covid. Het werkt door het verminderen van ontstekingsreacties in het centrale zenuwstelsel, wat kan helpen bij het verlichten van pijn en andere symptomen die verband houden met ontstekingen [zie Onderbouwing 11, 12].
Veranderingen in het afweersysteem: LDN kan de reactie van het immuunsysteem veranderen (immuunrespons moduleren). Dat kan van belang zijn bij long covid, waar het immuunsysteem ontregeld kan zijn (immuundysregulatie). Dit kan helpen bij het verminderen van symptomen die voortkomen uit een overactief immuunsysteem [zie Onderbouwing 13].
Het kan ook zo zijn dat LDN ervoor zorgt dat het lichaam meer endorfines aanmaakt, waardoor pijnverlichting ontstaat.

Wat weten we uit onderzoek over effectiviteit?

Er is nog heel weinig onderzoek naar dit middel bij long covid patiënten gedaan.
Op dit moment zijn er bij de redactie 5 verschillende wetenschappelijke onderzoeken bekend naar deze tool en long covid.
Hoewel er enige aanwijzingen zijn dat LDN zou kunnen helpen om bepaalde klachten bij long covid te verminderen, ontbreekt er hard bewijs.
Er is dus meer onderzoek nodig om zeker te weten of deze tool werkt bij long covid patiënten, voor welke klachten precies en wat eventuele bijwerkingen zijn.

Bijwerkingen

Waarschuwing: LDN mag niet gebruikt worden door mensen die opioïden gebruiken. Het kan de werking blokkeren en ontwenningsverschijnselen veroorzaken.

LDN wordt over het algemeen als veilig beschouwd, met weinig bekende risico's [zie Onderbouwing 11]. Vaak genoemde bijwerkingen:

Levendige dromen bij de start of tijdens ophoging van de dosis
Vermoeidheid
Diarree

Bijwerkingen zijn afkomstig uit diverse studies [zie Onderbouwing 1,2,3,4,11,12,13].

Gebruik en dosering

Bespreek gebruik altijd met je arts of specialist. LDN is verkrijgbaar als druppels of capsules op doktersrecept. De dosis wordt vaak langzaam opgebouwd in stappen van 0,25 mg tot een totale dosis van 1,5–4,5 mg per dag. Deze opbouw wordt ook gebruikt bij andere aandoeningen zoals fibromyalgie en ME/CVS.

Wanneer merk je effect? En wanneer stoppen?

Tip van de de medisch expert bij dit artikel: het effect van LDN is meestal pas na een paar weken en soms pas na een paar maanden merkbaar. Het aanpassen van de dosis kan je ook het beste pas na een paar weken of maanden doen. Soms werkt een lagere dosis beter dan een iets hogere dosis.

Kosten

De kosten voor LDN worden niet vergoed door Nederlandse zorgverzekeraars.

Werkt mogelijk bij

Concentratieproblemen

Hersenmist

Pijn (in het algemeen)

Post-exertionele malaise (PEM)

Slaapproblemen

Vermoeidheid / Gebrek aan energie

Ervaringen

Ervaring met deze behandeling?

Help andere met long covid bij het vinden van veilige en effectieve behandelingen

Deel jouw ervaring

piep

October 15, 2025

Effectiviteit

Buikklachten (maag/darm)

2/5

Hartkloppingen

1/5

Post-exertionele malaise (PEM)

1/5

Slaapproblemen

1/5

Tinnitus (oorsuizen)

1/5

Vermoeidheid / Gebrek aan energie

1/5

Bijwerkingen

Emoties en stemming

1/5

Mijn ervaring

Begonnen met een druppel per dag, opgehoogd na 1-2 weken, wanneer levendige dromen en hoofdpijn na de vorige ophoging een paar dagen voorbij waren. Eerst voelde het gek, beetje emotioneler, vrij snel wat minder erg PEM, wat sneller herstel. Na een maand of 3-4 op definitieve dosis (de bijwerkingen werden erger, toen een druppel minder, vervolgens op die dosis gebleven). Van zo’n 30-40% functioneren (huisgebonden, halve dagen rusten) naar 50%: ik kon weer af en toe naar buiten, hoefde minder lang en minder regelmatig te rusten. Minder last van buikklachten; bijwerkingen verdwenen volledig. Als ik ermee stop komen er meer klachten terug.

Marcel

October 08, 2025

Effectiviteit

Hersenmist

0/5

Pijn (in het algemeen)

0/5

Post-exertionele malaise (PEM)

0/5

Slaapproblemen

0/5

Vermoeidheid / Gebrek aan energie

0/5

Mijn ervaring

Ik keek steeds doffer de wereld in en voelde me verward.

Clara

October 01, 2025

Effectiviteit

Vermoeidheid / Gebrek aan energie

0/5

Mijn ervaring

Ik had geen last van bijwerkingen, maar het had bij mij helaas geen positief effect.

Gebruik

Gebruik en dosering

Wanneer merk je effect? En wanneer stoppen?

Onderbouwing

Meer lezen?

Op de website van C-support vind je meer informatie over LDN . Let op: de link opent in een nieuw venster.

Wat zijn beperkingen van het onderzoek?

We hebben gekeken naar de kwaliteit van het onderzoeken naar deze tool voor zover bekend bij de redactie. Hieronder geven we aan wat de belangrijkste beperkingen zijn:

Sommige onderzoeken [bron 1, 3, 4] hadden een relatief klein aantal deelnemers: 36 tot 59 deelnemers per onderzoek.
Er was 1 onderzoek met 536 deelnemers [onderbouwing 2]. Maar dat onderzoek maakte gebruik van zelfrapportage, waarbij deelnemers werd gevraagd hun long covid symptomen met terugwerkende kracht tot wel 2 jaar geleden te rapporteren en te vergelijken met de situatie van het meetmoment. Het is bekend dat dit type onderzoek (retrospectief met zelfrapportage) niet erg betrouwbaar is, omdat het menselijke geheugen niet altijd goed werkt.
In één onderzoek [bron 2] zijn meerdere middelen tegelijk onderzocht, waardoor het effect van LDN niet duidelijk is.
Het waren allemaal onderzoeken zonder controlegroep. Daardoor weten we niet zeker of de veranderingen komen door gebruik van LDN of door iets anders.
Deelnemers in de verschillende studies leken heel erg op elkaar. Er is vooral onderzoek gedaan naar witte Amerikaanse vrouwen tussen de 40 en 55 jaar. Vaak leken deelnemers ook op elkaar wat betreft ernst van de klachten of medische voorgeschiedenis. Daardoor mogen we niet concluderen dat de resultaten hetzelfde zullen zijn voor alle andere patiënten met long covid.
Bij sommige deelnemers verbeterden de klachten, bij anderen niet. We weten niet goed hoe dat komt.

Bronnen

Onderzoek met long covid patiënten

Bonilla, H., Tian, L., Marconi, V. C., Shafer, R., McComsey, G. A., Miglis, M., Yang, P., Bonilla, A., Eggert, L., & Geng, L. N. (2023). Low-dose naltrexone use for the management of post-acute sequelae of COVID-19. International immunopharmacology, 124(Pt B), 110966. https://doi.org/10.1016/j.intimp.2023.110966
Hurt, R. T., Yadav, S., Schroeder, D. R., Croghan, I. T., Mueller, M. R., Grach, S. L., ... & Ganesh, R. (2024). Longitudinal progression of patients with long COVID treated in a post-COVID clinic: a cross-sectional survey. Journal of Primary Care & Community Health, 15, 21501319241258671.
Isman, A., Nyquist, A., Strecker, B., Harinath, G., Lee, V., Zhang, X., & Zalzala, S. (2024). Low-dose naltrexone and NAD+ for the treatment of patients with persistent fatigue symptoms after COVID-19. Brain, Behavior, & Immunity-Health, 36, 100733.
O'Kelly, B., Vidal, L., McHugh, T., Woo, J., Avramovic, G., & Lambert, J. S. (2022). Safety and efficacy of low dose naltrexone in a long covid cohort; an interventional pre-post study. Brain, behavior, & immunity - health, 24, 100485. https://doi.org/10.1016/j.bbih.2022.100485
Tamariz, L., Bast, E., Klimas, N., & Palacio, A. (2024). Low-dose Naltrexone Improves post-COVID-19 condition Symptoms. Clinical therapeutics, 46(3), e101–e106. https://doi.org/10.1016/j.clinthera.2023.12.009

Onderzoek in lab met menselijke cellen

Sasso, E. M., Eaton-Fitch, N., Smith, P., Muraki, K., & Marshall-Gradisnik, S. (2025). Low‐Dose naltrexone restored TRPM3 ion channel function in natural killer cells from long COVID patients. Frontiers in Molecular Biosciences, 12, 1582967.

Onderzoek naar deze tool bij andere aandoeningen

Aitcheson, N., Lin, Z., & Tynan, K. (2023). Low-dose naltrexone in the treatment of fibromyalgia: A systematic review and narrative synthesis. Australian Journal of General Practice, 52(4), 189-195.

Systematische reviews - waarin deze tool genoemd wordt

Dietz, T. K., & Brondstater, K. N. (2024). Long COVID management: a mini review of current recommendations and underutilized modalities. Frontiers in Medicine, 11, 1430444
Livieratos, A., Gogos, C., & Akinosoglou, K. (2024). Beyond antivirals: alternative therapies for Long COVID. Viruses, 16(11), 1795.
Steenblock, C., Toepfner, N., Kok, Y. P., Mavberg, P., Bruckmoser, H., Breu, A., ... & Bornstein, S. R. (2024). A multimodal approach for treating post-acute infectious syndrome. Brain Medicine, 1(1), 35-41.

Werkingsmechanismen

Castanares-Zapatero, D., Chalon, P., Kohn, L., Dauvrin, M., Detollenaere, J., Maertens de Noordhout, C., Primus-de Jong, C., Cleemput, I., & Van den Heede, K. (2022). Pathophysiology and mechanism of long COVID: A comprehensive review. Annals of Medicine, 54(1), 1473–1487. https://doi.org/10.1080/07853890.2022.2076901. PMID: 35594336; PMCID: PMC9132392.
Martin, S. J., McAnally, H. B., Okediji, P., & Rogosnitzky, M. (2022). Low-dose naltrexone, an opioid-receptor antagonist, is a broad-spectrum analgesic: A retrospective cohort study. Pain Management, 12(6), 699–709. https://doi.org/10.2217/pmt-2021-0122. Epub 2022 Mar 15. PMID: 35289682.
Plank, J. R., Glover, S. C., Moloney, B. D., Hoeh, N. R., Sundram, F., Sumner, R. L., Muthukumaraswamy, S., & Lin, J. C. (2022). A randomized, double-blind, placebo-controlled, hybrid parallel-arm study of low-dose naltrexone as an adjunctive anti-inflammatory treatment for major depressive disorder. Trials, 23(1), 822. https://doi.org/10.1186/s13063-022-06738-3. PMID: 36175917; PMCID: PMC9524133.
Patil, S., Richter, E., Fanning, L., Hendrix, J., Wyns, A., Barrero Santiago, L., Nijs, J., Godderis, L., & Polli, A. (2024). Epigenetic changes in patients with post-acute COVID-19 symptoms (PACS) and long-COVID: A systematic review. Expert Review of Molecular Medicine, 26, e29. https://doi.org/10.1017/erm.2024.32. PMID: 39435694; PMCID: PMC11505605.